Garbniki – Działanie i Właściwości
Garbniki, znane również jako taniny, to naturalne związki chemiczne występujące głównie w roślinach. Wyróżniają się swoim charakterystycznym, cierpkim smakiem i są szeroko stosowane w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym oraz kosmetycznym. Dzięki swoim właściwościom ściągającym i przeciwutleniającym, garbniki odgrywają ważną rolę w ochronie roślin przed patogenami, ale także oferują liczne korzyści zdrowotne dla ludzi. W tym artykule omówimy, czym są garbniki, jakie mają właściwości oraz jak mogą wspierać zdrowie.
Czym Są Garbniki?
Garbniki to grupa polifenolowych związków roślinnych, które mają zdolność wiązania się z białkami i innymi makrocząsteczkami, tworząc kompleksy nierozpuszczalne w wodzie. Występują w korze drzew, liściach, owocach i nasionach wielu roślin. Rośliny produkują garbniki jako mechanizm obronny przed roślinożercami i mikroorganizmami. Dla ludzi garbniki są znane przede wszystkim z ich cierpkiego smaku, który możemy odczuwać na przykład w herbacie, czerwonym winie czy owocach granatu.
Garbniki – Skład Chemiczny
Garbniki dzielą się na dwie główne grupy:
- Garbniki skondensowane (flawanoidy): Pochodzą z polimeryzacji flawonoidów, takich jak katechiny. Są bardziej stabilne i trudniejsze do rozkładu przez mikroorganizmy.
- Garbniki hydrolizowalne: Są łatwo rozkładalne przez wodę i mogą uwalniać kwas galusowy lub kwas elagowy, które są odpowiedzialne za ich właściwości antyoksydacyjne.
Garbniki – Działanie
Właściwości Przeciwzapalne i Antyseptyczne
Jedną z najważniejszych właściwości garbników jest ich zdolność do zmniejszania stanów zapalnych i ochrony przed infekcjami. Dzięki swojemu działaniu ściągającemu, garbniki mogą pomóc w leczeniu ran, hamując rozwój bakterii i przyspieszając proces gojenia. Właśnie dlatego garbniki są często wykorzystywane w kosmetyce do produkcji toników, które mają za zadanie oczyszczać skórę i redukować stany zapalne.
Wsparcie dla Układu Pokarmowego
Garbniki mają również korzystne działanie na układ pokarmowy. W tradycyjnej medycynie są stosowane w leczeniu biegunki i innych problemów żołądkowych, dzięki swojemu działaniu ściągającemu i zdolności do zmniejszania przepuszczalności błon śluzowych jelit. Garbniki mogą też neutralizować toksyny wytwarzane przez patogeny, co przyczynia się do szybszego powrotu do zdrowia.
Działanie Antyoksydacyjne
Garbniki, zwłaszcza hydrolizowalne, są silnymi przeciwutleniaczami, co oznacza, że neutralizują wolne rodniki i chronią komórki przed stresem oksydacyjnym. Stres oksydacyjny jest jednym z głównych czynników przyspieszających proces starzenia się oraz przyczyniających się do rozwoju chorób przewlekłych, takich jak choroby serca czy nowotwory. Dzięki temu, że garbniki przeciwdziałają uszkodzeniom komórek, mogą wspierać ogólne zdrowie i długowieczność.
Zastosowanie Garbników w Medycynie i Kosmetyce
Garbniki znalazły szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach, od przemysłu spożywczego, przez farmaceutykę, aż po kosmetykę. Ich właściwości ściągające i przeciwbakteryjne sprawiają, że są cenione w produkcji leków na biegunkę oraz w kosmetykach do skóry problematycznej, np. trądzikowej. Ponadto garbniki są stosowane w produkcji win, gdzie wpływają na ich smak i właściwości konserwujące.
W kontekście naturalnych suplementów, produkty ENCANN mogą zawierać garbniki w ekstraktach ziołowych. Przykładem jest ENCANN Ashwagandha Ekstrakt w Płynie, który wspiera zdrowie układu nerwowego i hormonalnego. W Ashwagandzie znajdują się również garbniki, które dodatkowo wzmacniają jej działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne(
źródło: PubMed (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/); Google Scholar (https://scholar.google.com/); National Center for Biotechnology Information (NCBI); ResearchGate (https://www.researchgate.net/)