Glikoproteiny – Działanie i Właściwości

Glikoproteiny to związki białkowe połączone z łańcuchami cukrowymi (glikanami), które pełnią niezwykle ważne funkcje w organizmach żywych. Są one obecne w niemal każdej komórce organizmu, gdzie pełnią rolę w rozpoznawaniu komórek, komunikacji między nimi oraz w procesach odpornościowych. Ze względu na swoje różnorodne funkcje biologiczne, glikoproteiny są kluczowymi komponentami w wielu układach organizmu, takich jak układ odpornościowy, trawienny, krążenia i hormonalny. W tym artykule przyjrzymy się bliżej, czym są glikoproteiny, jakie mają właściwości oraz jakie pełnią funkcje w organizmie.

Czym Są Glikoproteiny?

Glikoproteiny to białka połączone z łańcuchami cukrowymi (oligosacharydami). Łańcuchy te są przyłączone do białek w procesie glikozylacji, co nadaje glikoproteinom specyficzne właściwości. Struktura glikoprotein, czyli połączenie białka i cukru, pozwala im pełnić różnorodne funkcje biologiczne – od roli receptorów na powierzchni komórek, przez mediatory odpornościowe, aż po składniki enzymów.

Przykłady glikoprotein obejmują immunoglobuliny (przeciwciała), białka błon komórkowych, enzymy trawienne oraz hormony, takie jak hormon luteinizujący (LH) i hormon folikulotropowy (FSH).

Glikoproteiny – Skład Chemiczny

Glikoproteiny składają się z dwóch podstawowych elementów:

• Część białkowa: Białko, które odpowiada za podstawowe funkcje biologiczne glikoproteiny, takie jak kataliza enzymatyczna, transport substancji lub rozpoznawanie sygnałów.
• Część cukrowa (glikan): Zawiera oligosacharydy (krótkie łańcuchy cukrowe) przyłączone do białka. Ta część odpowiada za modyfikację funkcji białka, zwiększając jego stabilność i regulując jego interakcje z innymi cząsteczkami.

W zależności od typu przyłączenia cukrów do białka, glikoproteiny dzielą się na dwa główne typy:

• N-glikoproteiny: Cukry są przyłączone do azotu w aminokwasie asparaginie.
• O-glikoproteiny: Cukry są przyłączone do tlenu w aminokwasie serynie lub treoninie.

Glikoproteiny – Działanie

Wsparcie Układu Odpornościowego

Glikoproteiny odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Immunoglobuliny (przeciwciała), które są glikoproteinami, odpowiadają za rozpoznawanie i neutralizację patogenów, takich jak bakterie, wirusy i toksyny. W odpowiedzi immunologicznej, glikoproteiny są odpowiedzialne za wiązanie antygenów i aktywację mechanizmów obronnych organizmu, co umożliwia szybką reakcję na infekcje.

Rozpoznawanie Komórek i Komunikacja

Glikoproteiny są niezbędne do rozpoznawania komórek i komunikacji między nimi. Na powierzchni komórek znajdują się różnorodne glikoproteiny, które działają jako receptory. Umożliwiają one komórkom komunikację ze środowiskiem zewnętrznym, rozpoznając sygnały od innych komórek i reagując na nie. Jest to kluczowe dla procesów takich jak zapłodnienie (rozpoznawanie komórki jajowej przez plemnik), regulacja wzrostu komórek czy reakcje odpornościowe.

Transport Substancji

Niektóre glikoproteiny pełnią funkcję transporterów, pomagając w transporcie substancji przez błony komórkowe. Na przykład białka transportowe takie jak transferyna, która przenosi żelazo we krwi, to glikoproteina. Wspierają one transport składników odżywczych i minerałów, co jest kluczowe dla funkcjonowania komórek i tkanek.

Wpływ na Krzepnięcie Krwi

Glikoproteiny odgrywają ważną rolę w procesach krzepnięcia krwi. Czynniki krzepnięcia, takie jak fibrynogen, są glikoproteinami, które pomagają w tworzeniu skrzepów, zapobiegając nadmiernemu krwawieniu. Dzięki temu glikoproteiny odgrywają kluczową rolę w procesie gojenia ran i regeneracji tkanek po urazach.

Działanie Enzymatyczne i Hormonalne

Niektóre glikoproteiny pełnią funkcję enzymów lub hormonów, które regulują procesy metaboliczne i fizjologiczne w organizmie. Hormony takie jak erytropoetyna (EPO), która stymuluje produkcję czerwonych krwinek, oraz niektóre enzymy trawienne to przykłady glikoprotein o kluczowym znaczeniu dla funkcji organizmu.

Zastosowanie Glikoprotein w Medycynie

Glikoproteiny odgrywają istotną rolę w diagnostyce medycznej i terapii, zwłaszcza w obszarze immunologii i onkologii. Przeciwciała monoklonalne, które są stosowane w leczeniu nowotworów oraz chorób autoimmunologicznych, to glikoproteiny o wysokiej specyficzności, które celują w określone komórki nowotworowe lub patogeny.

Glikoproteiny są również badane pod kątem ich potencjalnych zastosowań w terapiach regeneracyjnych, takich jak przyspieszanie gojenia ran, a także w diagnostyce chorób zakaźnych i nowotworów. Przykładem jest testowanie markerów nowotworowych, takich jak antygen CA-125 w diagnostyce raka jajnika.

Glikoproteiny w Suplementacji i Przemysłach Pokrewnych

Chociaż glikoproteiny rzadko występują w typowych suplementach diety, niektóre produkty ziołowe i naturalne, takie jak grzyby lecznicze (w tym Ganoderma lucidum – Reishi), zawierają związki mogące wpływać na poziom glikoprotein w organizmie. Grzyby te są bogate w polisacharydy i białka, które mogą wspierać układ odpornościowy, podobnie jak niektóre glikoproteiny.

Produkty firmy ENCANN, takie jak ENCANN Reishi Ekstrakt w Płynie, mogą wspierać zdrowie układu odpornościowego, wzmacniając naturalne mechanizmy obronne organizmu​

Glikoproteiny – Podsumowanie

Glikoproteiny to wszechstronne i niezbędne związki chemiczne, które pełnią kluczową rolę w wielu procesach biologicznych organizmu. Dzięki swoim właściwościom wspierają układ odpornościowy, regulują transport substancji, wspomagają krzepnięcie krwi i procesy hormonalne, a także uczestniczą w rozpoznawaniu komórek i komunikacji między nimi.

Glikoproteiny, poprzez swoje różnorodne funkcje, są nieodzownym elementem zdrowego funkcjonowania organizmu i są kluczowe w wielu procesach, takich jak reakcje immunologiczne, krzepnięcie krwi i transport składników odżywczych.

źródło: PubMed (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/); Google Scholar (https://scholar.google.com/); National Center for Biotechnology Information (NCBI); ResearchGate (https://www.researchgate.net/)

Podane oświadczenia odnoszą się do badań nad adaptogenami Hericium Erinaceus, Ganoderma Lucidum, Cordyceps Militaris, Ashwagandha oraz Coriolus Versicolor nie nad produktami marki Encann®. Nie są to oświadczenia dotyczące właściwości leczniczych oferowanego produktu. Zgodnie z treścią rozporządzenia PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO 1924/2006  przedstawiono na tej stronie weryfikowalne dowody naukowe dotyczące badań nad zastosowaniem grzyba Soplówka Jeżowata- jednego ze składników oferowanego produktu.